เกลือหิน หรือ เกลือปรุงอาหารแสนเค็ม หนึ่งในสมบัติทางธรรมชาติ สุดล้ำค่า ที่มีประโยชน์หลากหลาย และเป็นหนึ่งในส่วนประกอบหลัก ของผลิตภัณฑ์ต่างๆ
ที่สามารถพบเห็นได้ในชีวิตประจำวัน เพียงแต่ท่านอาจจะไม่ทราบ หรือไม่ทันสังเกตว่า สิ่งของเหล่านั้น ทำมาจากแร่เกลือหิน หรือมีเกลือหิน เป็นหนึ่งในส่วนประกอบที่สำคัญ
เกลือหิน หรือ Rock Salt [1] คือ ทรัพยากรล้ำค่า ทางธรรมชาติ ที่มีคุณค่า และมีความสำคัญต่อโลกมาก หรือเรียกอีกอย่างว่า แร่ผลึกธรรมชาติ ที่เกิดจากการตกผลึกของน้ำเค็ม หรือน้ำทะเล เกาะตัวกันแน่น
ลักษณะภายนอก ที่มองเห็น จะเป็นพื้นผิวขรุขระ มีเหลี่ยมตัดผสม เนื้อแร่หรือเกลือมีความหนา สลับกันเป็นชั้นๆ สีเนื้อสวย โดยมีตั้งแต่สีขาว เทา ส้ม แดง น้ำตาล ม่วง ชมพู ฟ้า และอื่นๆ ไปจนถึงสีใส
และหลักๆ ที่จะไม่พูดถึงไปไม่ได้เลยก็คือ เค็ม รสชาติเค็มมาก เหมือนเกลือ ซึ่งมันก็คือเกลือนั่นแหล่ะ แต่แค่เป็นเกลือ ที่ยังไม่ผ่านกระบวนการ และบางส่วนก็จะมีรสชาติขมผสมร่วมด้วย
เกลือหิน หรือผลึกเกลือจากน้ำเค็ม ที่สามารถพบได้ในบ้านเรานั้น จะถูกแบ่งออกเป็น 2 ประเภท ดังนี้
เกลือสินเธาว์ หรือ เกลือแกลง (เกลือที่ใช้กิน) มีชื่อเรียกอีกอย่างว่าแร่ Halite มีชนิดที่มี NaCl, Chlorien และ Sodium เป็นส่วนประกอบหลัก เป็นแร่เกลือบริสุทธิ์ สีใสสวย ดูแล้วมีความสะอาดตา เนื้อแข็ง เม็ดใส ผงขาว มักใช้ประโยชน์ โดยการปรุงอาหาร ให้มีรสเค็ม และให้เป็นส่วนประกอบหลัก ในการทำโซดาไฟ
เกลือโปแตส เป็นแร่เกลือหิน ที่มีหลายชนิด หลายแร่ผสม อาทิเช่น Sylvite, Langbenite, Carnallite, Kainite และอื่นๆ โดยประโยชน์หลักๆ ที่สามารถเห็นได้ชัด ในชีวิตประจำวันนั้น ก็คือ การใช้เป็นวัตถุดิบหลัก ในการผลิตปุ๋ยเคมี แทบจะทุกชนิด
เกลือหิน หรือ แร่เกลือหินนี้ สามารถพบได้มากสุด บริเวณพื้นที่ราบสูง [2] ซึ่งจังหวัดที่พบเยอะมากในไทยนั้น ก็คือ จังหวัดนครราชสีมา ที่โคราช ตามมาด้วยจังหวัดพื้นที่ใกล้เคียง ที่ติดๆ กับโคราช ได้แก่ 101 ชัยภูมิ กาฬสินธุ์ ศรีสะเกษ มหาสารคาม หนองคาย อุบลราชธานี อุดรธานี และจังหวัดอื่นๆ อย่าง เลย พิษณุโลก และน่าน
เกลือหิน (Rock Salt) เป็นแร่ล้ำค่า ที่ธรรมชาติสร้างขึ้นชนิดหนึ่ง โดยเกิดจากการตกตะกอน และการระเหย จนผลึกตัวกันแน่น เป็นแร่เกลือชนิดนี้ขึ้นมา ซึ่งแร่เกลือหินนั้น ในไทยจะสามารถแบ่งออกได้เป็น 2 ประเภทใหญ่ๆ พร้อมกับมีองค์ประกอบ และการใช้ประโยชน์ ที่แตกต่างกันออกไป