สปิเนล ตำนานแร่หินมีสี ที่มีมาตั้งแต่สมัยโบราณ เป็น 1 ในแร่รัตนชาติ ที่มีสีเข้ม สุขุม ลุ่มลึก และดุดัน มักนิยมนำมาทำเป็นเครื่องประดับ และเครื่องรางนำโชค โดยเฉพาะในสมัยก่อน เพราะมีความเชื่อต่อๆ กันมาว่า แร่หินสีที่ดุดันนี้ จะสามารถช่วยให้ทุกๆ ท่านที่กำลังเป็นทุกข์ กลับมามีความสุขที่สดใสได้อีกครั้ง
สปิเนล (Spinel) [1] คือ แร่ธรรมชาติตัวหนึ่ง ที่มักจะมีสีเข้ม เช่น ดำสนิท แดงเลือด เขียวเปลือกไม้ น้ำตาลหิน ม่วงมังคุด น้ำเงินสีหมึก และอื่นๆ จัดเป็นแร่ประเภทเดียวกับ ที่พบได้ในแร่คอรันดัม โดยมีค่าความแข็งอยู่ที่ 7.5 – 8 โมห์สเกล
เนื้อมีลักษณะจับตัวกันแน่น ผลึกเนื้อเดียว สีชัด มันวาว ใสสะอาด เป็นประกายแวววาวแบบแก้ว ที่สำคัญ มีความทนทาน แข็งแกร่ง และราคาถูกกว่า Ruby (ทับทิม) ถึงหลายเท่าตัว
สามารถพบได้ที่ไทย ในจังหวัดตราด จันทบุรี แพร่ สุโขทัย และกาญจนบุรี ส่วนในต่างประเทศจะเป็น เมียนมาร์ (พม่า) ศรีลังกา เวียดนาม มาดากัสการ์ แคนาดา อิตาลี เยอรมนี ทาจิกิสถาน รัสเซีย สหรัฐอเมริกา และอื่นๆ อีกมากมาย โดย สปิเนล ที่หายากสุด คือ สปิเนล สีแดงและสีน้ำเงิน [2]
เป็นชนิดหายาก ที่ได้รับความนิยมมากสุด เนื่องจาก มีสี รูปร่าง และลักษณะ ที่คล้ายกันกับพลอยทับทิมเป็นอย่างมาก ทำให้ใครหลายๆ คนมักเกิดความสับสน และเข้าใจผิด
เป็นชนิดหายาก อีกหนึ่งตัว ที่เกิดจาก Co โคบอลต์ [3] โดยคุณภาพ และความงามที่ดีที่สุด ของสปิเนลชนิดนี้ ร้อยละ 90% จะพบได้ในประเทศพม่า
สปิเนล (Spinel) ชนิดของอัญมณีหลากสี ที่เกิดจากธรรมชาติ จัดเป็นประเภทเดียวกับแร่ Corundum (คอรันดัม) ที่มีค่าความแข็งมากกว่า พลอยทับทิม แต่พลอยสปิเนลนั้น จะมีราคาถูกกว่า แข็งกว่า และใสสะอาดมากกว่า พลอยอัญมณีชนิดอื่นๆ แต่มักไม่ค่อยได้รับความนิยม ทางตลาดค้าอัญมณี ทำให้พลอยประเภทนี้ มีราคาที่ถูกกว่าพลอยชนิดอื่นๆ